Ашық сабақтар
Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліс

Мақала авторы: Аубакова Алмагуль Орынтаевна
Жұмыс орны: ЖОББ Семиглавый Мар мектебі
Лауазымы: мұғалім
Порталға жариялану мерзімі: 18.11.2016

Пән: Қазақстан тарихы                               Сынып: 8                Мерзімі:  14.10.2016 ж

Сабақтың тақырыбы:Сырым Датұлы басқарған  бастаған ұлт азаттық көтерілісі

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға Сырым Датұлы басқарған  ұлт-азаттық  көтерілістің шығу себебі ,барысы,маңызы,нәтижесі туралы әңгімелеу.

Тәрбиелік мәні:Қазақ тарихындағы осы оқиғаны пайдалана  отырып, оқушыларды патриоттыққа, елжандылыққа, саяси сауаттылыққа тәрбиелеу.

Дамытушылық: Ой  қозғау арқылы оқушылардың есте сақтау, ойлау,қабілетін дамыту алған  білімдерін қажетіне сай пайдалана білуіне үйрету.

Сабақтың  түрі:  СТО.

Сабақтың әдісі:  Өз ойын айту ,сұрақ-жауап.

Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, Қазақстан  картасы, плакат, түрлі-түсті стикер, маркер, кесте.

Сабақтың  барысы:

І кезең.   Қызығушылықты ояту           Уақыты: 1мин

-Амандасу

-Оқушыларды түгелдейді.

-Назарларын сабаққа аударады. Шеңберге тұрғызады, топқа бөледі.

Әдісі: топқа бөлу тренингі

Орындалуы: Қазақ халқының ұлттық киімдер мен қару жарақ таңдау арқылы 2 топқа бөлінеді

Кейінгі орта ғасырлардағы Ұлттық киімдер мен қару жарақ- түрлері арқылы топқа бөлінеді.

Бұл әдісті қолданған уақытта оқушылар өз тапсырмаларын  сенімділікпен орындайды.

Үй тапсырмасын  сұрау.

Уақыты:  2мин

СТО әдісі:   Кубизм  стратегиясы .

1.Қазақтардың 1773 — 1775ж. ж. Е. Пугачев бастаған шаруалар соғысына қатысуына не себеп болды?
2. Қазақтардың шаруалар соғысына қатысуын қандай кезеңдерге бөлуге болады ?
3.Кіші жүз қазақтарының Пугачев бастаған шаруалар соғысын қолдағанын қандай мәліметтер дәлелдейді ?

4.Орта жүз қазақтары Пугачев бастаған шаруалар соғысына қалай қатысты, оның ерекшеліктері?

5.Оның үндеу жолдаудағы мақсаты қандай еді?
6.Көтерілістің жеңілу себебі неде?
Берілген тапсырмаға жауап береді

ІІ кезең

Мағынаны тану

Жаңа сабақты меңгертуге дайындық

— «Ой түрткі салу»
 

                                             Сырым Датұлы

«Сырым Датұлы»  деген сөзге  ассоциация  жасалады.

«Сырым Датұлы» сөзіне  алдымен жеке анықтама беріп, жұпта талдап, топта топтастырады.

Жаңа сабақ: (Слайдтың  көмегімен  төмендегідей тірек сызбалар арқылы  көрсетіледі.)

ББ көшбасшылық модулі

Сыни ойлауға үйрету модулілогтік оқыту

Әр топ өзіне берілген тақырыпты ашып, флипчартқа түсіріп, өзге топтарға таныстыруы тиіс.

Әдісі: Топтық жұмыс.

Орындалуы:  тақырып  бойынша 2 топқа   2 түрлі тақырып береді.

Уақыты:

Орындау -7 мин; қорғау -8 мин

І топ- 1.Көтерілістің шығу себептері :
— Патша үкіметінің қазақ жерін отарлауы
— Сұлтандардың патша үкіметіне қарсылығы
— 1782 ж. патша Жарлығы бойынша:
1. Қазақ жерінің қазақтарға берілуіне тиым салу.

Жалға алынған жер үшін ақы төлеумен қатар аманат қалдыруға тиіс болды
— Кіші Жүздегі хандық биліктің әлсіреуі.
 2.Көтерілістің жетекшісі және қозғаушы күштері:
— Сырым Датұлы;
— Қарапайым қазақ шаруалары,
— Билер, Батырлар
3.Ұлт-азаттық қозғалысының шығу себебі және оның алғашқы кезеңі:

ІІ топ –1.Кіші жүзде хан билігін жою әрекеттері

2.Көтерілістің жеңілу себептері:
— С. Датұлы бірден екі күшке қарсы күрес жүргізгені.
— Көтерілістің нашар ұйымдастырылуы
— Көтерілісшілердің әр кезеңде мақсаттарының өзгеруі
Руаралық қайшылықтар.
— Қару жарақтың аздығы.
 3.Көтерілістің тарихи маңызы:
— Қазақ жеріндегі ең ұзаққа, 14жылға созылған отарлық езгіге қарсы көтеріліс.
— Патша үкіметін қазақтармен санасуға мәжбүр етті.
— 1801 ж. Патша үкіметі қазақ руларына Ж

                                                                  Тарихи сынақ хат:
С. Датұлы Кіші жүздің он екі ата ————— бірлестігінің ————— руынан шыққан. —— жылы көтерілісшілер хан ордасына шабуыл жасап,——————
ханды өлтірді. С. Датұлы бастаған көтерілістен кейін патша үкіметі ———— мен —————- аралығында мал жаюға рұқсат етті. —— жылы Жайық өзенінің оң жағалауында ———————————— құрылды.

Оқушы белсенділігі, ой ұшқырлығы, танымдығы. Бағаланады

Әр топқа дұрыс, нақты жауап беру керек

            Қорытынды:

            Бағалау: Рефлексия

«Тілек ағашы» Сабақта белсенділік танытқан  оқушыларды  мадақтап,бағалау.

Тілек терегіне кері байланыс парағын орналастырады

            Үйге тапсырма:  Тақырып бойынша:

— ашық сұрақтар дайындау;

— «Көшпелілер мәдениетінің адамзат тарихындағы алатын орны». Эссе жазу.

Критерийлер:

Эссе мазмұны тақырыпқа сай болуы;Қосымша ізденіс;

Өзіндік ой пікірін орынды қолдану