Дидактикалық ойындар
ІІ-сәбилер тобы
Варитивтік компанент
Түрлі- түсті моншақтарды тізбектеу.
Мақсаты: Ойындар арқылы балалардың білім және білік дағдыларын қалыптастыру.
Моншақтарды сыртқы белгілеріне қарай ажыратуға үйрету.
Ойындар арқылы баланың қызығушылығын туғызу және моншақтардың түсін,көлемін, пішінін тану арқылы ақыл-ой белсенділігін арттыру. Қол мен саусақ ұштарының қимылдарын дамыту. Әдіс-тәсілі: Түсіндіру, көрсету,ойын, саусақ жаттығулары,салыстыру.
Қажетті құралдар: Үш түрлі-қызыл, көк, ақ түсті моншақтар, үш түрлі түсте боялған үш түрлі макарон өнімдері, жіптер, қапшықтар, сандықша, қуыршақ. Барысы: Балалар жартылай шеңберге отырады. Кел, ойнайық, ойнайық, Текке қарап тұрмайық.
Ойын ойға жетелер, Ойынға бір тоймайық. Осы кезде қуыршақтың жылаған дыбысы естіледі- балалар тыңдаңдаршы біреудің жылаған дауысы естіледі ме? Бұл кім екен? Ой, балалар қараңдаршы мына жерде қуыршақ жылап отыр. -Қанекей, бірге білейікші қуыршақ неге жылап отыр екен? Балалар, мынау біздің өзіміздің қуыршақ Сәуле ғой. Сәуле, не болды саған? Неге жылайсың? Ой-ой-ой, сенің моншақтарың мойыныңнан үзіліп, жерде шашылып қалыпты ғой. Балалар Сәуле моншағын үзіп алып,жылап отыр екен.Сәулеге көмектесеміз бе? Моншақтарын жіпке тізіп берейік. (Жерде шашылып жатқан мұз моншақтарды жинап, балаларға үлестіріп беру.) -Балалар бұл моншақ ерекше екен.
Мұқият қараңдаршы, бұл неден жасалынған. (Балалар моншақтың мұз екенін айтады)
-Дұрыс айтасыңдар, бұл мұздан жасалынған моншақтар.
Ой, мына мұз қолымызда еріп барады ғой. Біздің алақанымыз жылы болғандықтан мұз еріп жатыр, мұз судан пайда болатынын біз жақсы білеміз. Қыс мезгілінде қар жауып, күн суытқандықтан сулар қатып мұзға айналады.
Қазір қыс мезгілі аяқталып, көктем мезгілі басталды, күн жылынып,қарлар күн шуағымен еріп жатыр. (Алақандағы мұз моншақ еріп кетеді) -Мына алақанымыздағы қуыршақ Сәуленің мұз моншақтары еріп кетіп, тіптен жоқ болып кетті ғой.
(Сәуленің жылаған дауысы естіледі) -Қуыршақ Сәуле сен жылама біз саған көмектесеміз. Балалар, Сәулеге қалай көмектессек болады? Сәулеге моншақты қалай, неден жасап берсек екен? Сәулені қалай жұбатсақ екен, а? (Тәрбиеші ойланып тұрады)
Тәрбиешінің көзі бұрыштағы сандықшаға түседі. -Мынау Забида әжеміздің сандығы емес пе? Бұның ішінде бізге қажетті құралдар бар ма екен, көрейікші. Мұнда көптеген қапшықтар тұр ғой. Қапшықтың ішінде не болды екен а? Мен сендерге қапшықтарды таратып беремін. Сендер оның ішіндегі затты сипап сезу арқылы не зат екенін танып беріңдер?
1. Дидактикалық ойын: «Сиқырлы қапшық» Мазмұны: Балалар қапшықтар ішіндегі үлкен- кіші моншақтарды саусақпен ұстап сезу арқылы ажыратады. Балалар, біз моншақтармен жүмыс жасамас бұрын саусақтарымызды жаттықтырып алайық.
Саусақ жаттығуы:
Қолымыздағы жалғыз моншақты алақанымызға салып, қос алақанмен айналдыру, қыздырып алу;
Моншақтарды басбармақпен басқа саусақтарды ауыстыра отырып ұстау.
Қос саусақ арасымен моншақты қысып ұстау;
-Балалар, енді біз Сәулеге қапшықтағы моншақтарды тізіп беру үшін мына шимай жолдар арасынан өтуіміз керек.
Сол кезде ғана біз қуыршақ Сәулеге көмектесе аламыз.
2. Дидактикалық ойын: «Моншақтың саяхаты» ойыны
Мазмұны: Шимай жолдар арасымен жалғыз моншақты саусақтарымен итеріп, жүру арқылы моншақты көтермей домалату. Жасалу жолы: Қабатталған екі картон қағаздың бірінші бетінің (моншақ басқа жаққа домалап кетпеу үшін) шимай жолдары кесіліп алынған, сол жолмен моншақты домалатады. -Жарайсыңдар, балалар, енді бізге сандықшадағы басқа да моншақтарды алуымызға болады. мына моншақтарға назар аударайық. Қандай керемет моншақтар. Бұл біздің кәдімгі тағам жасайтын макарон өнімдерінен жасалған әр –түрлі моншақтар.
Бұл моншақтарды түстеріне, көлемдеріне қарай, дәл суреттегідей етіп, тізбектейік.
3. Дидактикалық ойын: «Макарон моншақтар» Мазмұны: әр балаға макарон өнімдерінен тізбектелген моншақтар суреттері беріледі.Суреттегідей етіп, әр-түрлі түсте боялған үш түрлі көлемдегі макарон өнімдерінен жасалған моншақтарды жіпке тізбектейді.
Саусақ жаттығуы: «Түтікше» Қолдарын жұдырықтайды, жұдырық арасымен моншақтарды өткізеді, саусақтарының икемділіктерін арттырады.
-Ал, балалар мына моншақтарды қараңдаршы, өзі сондай кішкене, сүйкімді, әдемі моншақтар екен. Біздің қуыршақ Сәуле қонаққа барғанда киетін көйлегіме сәйкестендіріп, моншақ жасап беріңдерші,- деп, өтініп жатыр.
Мына түрлі-түсті моншақтарды тізбектеп, Сәулеге тағы да әдемі моншақ жасап берейік.
Мен әдемі моншақпын, Нүктелерім бар сонша көп. Ақылың болса адаспай, Тізбектеші шатаспай. — балалар, біз енді нүктелер саны мен түстерге қарап моншақты тізбектейміз.(Балаларға домалақ пішінде түстер және оның астында нүктелер (үш нүктеге дейін) саны көрсетілген суреттер таратылады)
4. Дидактикалық ойын «Моншақты жина»
Мазмұны: домалақ пішінде түстер және оның астында нүктелер (үш нүктеге дейін) саны көрсетілген, сол нүктелер санына сәйкестендіріп берілген түстегі моншақты тізбектейді.
Мысалы: Қызыл домалақ түс, оның астында екі нүкте қойылған бала екі қызыл түсті моншақты жіпке өткізеді. Ақ домалақ түс, оның астында үш нүкте қойылған бала үш ақ түсті моншақты жіпке өткізеді. Көк домалақ түс, оның астында бір нүкте қойылған бала бір көк түсті моншақты жіпке өткізеді. Осылайша екі рет суретте берілгендей етіп қайталайды. Балалар нүктелер санына сәйкестендіріп, түстерін ажырата отырып моншақты тізбектейді. Қорытынды. -Жарайсыңдар, балалар сендер моншақтарды жіпке сабақтай алдыңдар. Түстерін ажыраттыңдар. Қуыршақ Сәуле бізге өте қатты қуанып қалатын болды. Балалар, енді жасаған моншақтарымызды қуыршақ Сәулеге сыйға тартайық. (Балалар бірнеше моншақты қуыршақтың мойынына тағады.) Қуыршақ ризашылығын білдіріп, рахметін айтады.