Ми - адам ағзасының ең басты органы. Біз онсыз өмір сүре алмас едік. Ал ХХІ ғасырда көптеген мамандықтар ақыл-ой қызметімен байланысты. Қазіргі уақытта ми бізге ауадай қажет. Неге біз оны сақтамаймыз? Баяу, бірақ ақыл-ойымызды тежеуге орасан-зор үлес қосатын 10 қауіпті әдеттер бар.

Таңғы астан бас тарту. Таңғы ас ішпеген адамдардың қандағы глюкозасы төмен болады, бұл ми белсенділігінің төмендеуіне әкеледі.

Артық тамақтану. Егер көп тамақты жеуге мүмкіндік берсеңіз, денеңіздің қан тамырларында және мидың қан тамырларында холестеринді жинақтауы мүмкін.

Темекі шегу. Темекі ми қызметіне зиян келтіреді және ми жасушаларын өлтіреді. Ал соңғы зерттеулер көрсеткендей, темекі шегу альцгеймер ауруының себептерінің бірі болуы мүмкін.

Қанттың көп мөлшерін пайдалану. Қанттың көп мөлшері-токсиндер мен артық салмақтың өсуіне себеп болады. Сондай-ақ ағзада пайдалы заттар күшін жояды.

Ауаның ластануы. Бұл фактор саған байланысты емес, бірақ миы оттегі жетіспесе, оның қызметі айтарлықтай баяулайды. Ал одан түйетін ой,  лас ауа болса, сенің ақыл-ойыңның белсенділігі төмендейді.

Толық ұйықтамау. Егер сіз аз ұйықтайтын болсаңыз, онда сені жақсы ештеңе күтіп тұрғаны жоқ, себебі ұйқының қанбауы ми жасушаларының өліміне әкеледі.

Есірткі мен алкоголь. Бұл заттар мидың қайтымсыз бұзылуына әкеледі.

Ауру кезіндегі жұмыс. Адам ауырғанда, қарқынды ақыл-ой жұмысы ми қызметіне зиян келтіреді, өйткені ағза аурумен күресу үшін өзінің барлық ресурстарын пайдаланады. Мұндай кезеңдерде ми жеткілікті оттегін ала алмайды.

Созылу мен дамудың жетіспеушілігі. Мидың тұрақты дамуы қажет, сондықтан теледидарды көргеннің орнына кітап оқып, сөзжұмбақ шешіп немесе шахмат ойнаңыз.

Көп сөйлемегендік. Әңгіме - мидың ынталандыруының бір түрі. Әңгімелесу кезінде сіз фактілерді есте сақтайсыз және жиі жаңа сөздерді және өрнектерді үйренесіз, сол арқылы миыңды жаттықтырып, оны үнемі белсенділікке үйретесіз.

Ми-біздің байлығымыз. Оны сақта, өйткені ол саған қажет. Сіздің миыңызды баяу өлтіретін осы зиянды әдеттерден құтылыңыз.