Жылқы атаулары

Oinet.kz 22-08-2020 1100

Жылқы төлдері:

құлын (биенің жас төлі),

жабағы (6 айдан асқан құлын),

тай (1 жастан асқаны) деп атайды.

photo.jpg

Ұрғашы жылқы, яғни байтал:

құнажын байтал (2 жастан асқаны),

дөнежін шығар (3 жастағы байтал),

дөнежін байтал (3 жастан асқаны),

бесті бие (4 жастан асқаны),

қасабалы бие (7 – 8 жастағы бие),

кәртамыс бие (11 – 14 жастағы бие),

жасаған бие (20 жастан асқан бие), т.б. атайды.

Піштірілмеген еркек жылқының яғни айғырдың атаулары:

құнан айғыр (2 жастан асқаны),

дөнен айғыр (3 жастағысы),

сәурік айғыр (3 – 4 жастағы үйірге салынбағаны),

бесті айғыр (5 жастағысы),

сақа айғыр (11 – 12 жастағысы), т.б.

Қазақ халқы салт мінуге немесе союға арналған еркек жылқыларды жас кезінен піштіріп (тарттырып деп атайды) жібереді. Қазақ тіліндегі ат ұғымы, көбінесе, осындай жас кезінен піштірілген, салт мінуге арналған жылқыға қатысты айтылады. Піштірілген жылқылар үйірге қосылмай, бөлек жайылады. Сондықтан оларды саяқ жылқылар деп атайды. Саяқ жылқылар атаулары:

ат (піштірілген еркек жылқы),

сақа ат (11 – 12 жастағысы),

шобыр (жүк артуға, ұзақ жолға төзімді ат),

тұғыр (салт мінуге қолайлысы),

мәстек (аш-тоқтығын білдірмейтін жуас ат),

азбан (кеш піштіріліп, айғырлық мінезін қоймайтыны), т.б.

Қазақша-орысша балық атаулары
Жыландар туралы қызықты деректер
Сәйкес тақырыптар
Көтерілу