Күні:

Мұғалімнің есімі:

Сынып: 9

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

§15. Флоэма бойынша зат тасымалына сыртқы факторлардың

әсері

Сабаққа негізделген оқу мақсаты

(мақсаттары)

9.1.3.4 сыртқы факторлардың флоэма арқылы заттардың тасымалдануына әсерін зерттеу

Барлық оқушылар:

• Мәтінді оқып, мазмұнын түсінеді, мәтіндегі негізгі ойды бөліп алады.

• Флоэма, ксилема ұлпасының құрылысын, қызметін еске түсіреді.

Оқушылардың басым бөлігі:

• Флоэма бойынша зат тасымалдауды талдайды.

• Флоэма бойынша заттар тасымалдауға әсер ететін сыртқы факторларды жіктейді.

• Флоэма бойынша заттар тасымалдауға сыртқы факторлардың әсерін зерделейді.

• Флоэма бойынша заттар тасымалы қарқындылығын арттыру себебін анықтайды.

Кейбір оқушылар:

     Өсімдік үшін заттар тасымалының маңызына баға береді.

Бағалау критерийлері

Мәтіндегі терминдердің мәнін ашады.

Флоэма, ксилеманың құрылысы мен қызметін еске түсіреді. Флоэмамен заттардың тасымалын талдайды.

Флоэма бойынша заттар тасымалдануына тигізетін сыртқы ортаның факторлары температура, жарық, ылғалдылықты сипаттайды, тигізетін әсерлерді түсіндіреді.

Тасымалдың қарқындылығын арттыратын факторларды анықтайды.

АКТ дағдылары

Сандық білім ресурстарын іздеу, қолдану

https://bilimland.kz/ru

Тілдік мақсат

   тапсырманы орындау барысында оқушылардың назарын ғылымилыққа аудару (мысалы, пән бойынша оқу мақсаттарына жету үшін қажетті терминология мен тіркестері бар лексика)

Негізгі сөздер мен тіркестер:

Флоэма, тургор, електәрізді түтік

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар:

Флоэма және ксилема бойынша заттар тасымалы үдерісін

талдаңдар. Олардың қандай ұқсастықтары мен айырмашылықтары бар? Қандай себептер оларды күшейтеді және баяулатады?

Сіз неліктен ... екенін айта аласыз ба?

Неліктен температура фактор ретінде кез келген тірі жасушадағы

зат алмасу қарқындылығына әсер етеді?

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Терминдердің аудармасын дәптерге түсіру

Тургор – turgor Ксилема – xylem

Флоэма – phloem

Алдыңғы оқу

«Суретпен жұмыс». Өткен сабақты еске түсіру. Суретті түсіндіріп беріңдер.

Жоспарланған

уақыт

Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған

жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз)

Ресурстар

Ортасы

І. Оқулықпен жұмыс. «Дербес пікір жазу» стратегиясы. Жұптық жұмыс. Мәтінді оқып болған соң оқушыларға төмендегідей құрылым бойынша жазба жұмысын жазу тапсырылады.

1. Мәтін бойынша өзіндік пікір.

2. Дәлел.

3. Өз пікірін айғақтайтын мысал.

4. Өз пікіріне қарсы дәлел.

5. Қарсы дәлелді жоққа шығаратын мысал.

Ұсыныс:

1. Мәтін бойынша өзіндік пікір – бір сөйлем.

2. Дәлел – екі сөйлем.

3. Өз пікірін айғақтайтын мысал – екі сөйлем.

4. Өз пікіріне қарсы дәлел – бір сөйлем.

5. Қарсы дәлелді жоққа шығаратын мысал – екі сөйлем.

6. Қорытынды – екі сөйлем.

Дескрипторлар:

  Мәтінді толық меңгеріп, жұптық жұмыс тапсырмасын толық орындайды.

 Флоэмадағы тасымалға әсер ететін факторларды талдайды.

 Флоэманың тасымалдаудағы қызметіне баға береді.

ІІ. Топтық жұмыс. «Салыстыру»

1. Флоэма мен ксилеманы салыстыр, құрылысын ажырат, ерекшеліктерін ата.

.

1. Су мен органикалық заттардың тасымалын салыстыр, суретті

түсіндіріп бер.

1. Ксилема мен флоэманы тап, неге сүйеніп таптың, ойыңды жеткіз.

Оқулық

Аяқталуы

«Кесте толтыру»

Флоэмаға әсер ететін сыртқы факторлар

Дескрипторлар:

    Мәтіндегі негізгі ойды түйіндейді.

    Кесте толтыру арқылы сыртқы факторларды жан-жақты зерделейді.

Қосымша ақпарат

Өткізгіш ұлпалар – ксилема және флоэма өткізгіш шоқтарды түзеді. Өткізгіш шоқтар құрамында бұл екеуінен басқа ұлпалар да (тірі паренхималар, сүт жолдары, арқаулы ұлпа, склеренхима) болады. Ал егер де өткізгіш шоқтарға жабыса орналасқан арқаулық ұлпаның элементтері ілесіп отырса, мұндай шоқтарды талшықты – түтікті шоғы деп атайды. Өткізгіш шоқтар прокамбий элементтерінің бөлінуі мен олардың қалыптасуынан түзіледі. Егер де барлық түзуші ұлпа (прокамбий) түгелімен тұрақты ұлпалардың түзілуіне жаратылса, онда өткізгіш шоқ жабық деп аталады. Егер де прокамбий толық жаратылмай оның элементтерінің орта бөлігінде меристема қасиеті сақталса, онда өткізгіш шоқты (камбий қабатымен қамтамасыз етілген) ашық деп аталады. Толық емес шоқтар флоэма немесе тек ксилемадан тұрады.

Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай

жоспарлайсыз?

Қосымша көмек керек оқушылар үшін: Қоршаған орта жағдайы мен флоэма бойынша заттар тасымалы өзара қалай байланысты? Мысалдар келтір.

Қабілеті жоғары оқушы:

Өсімдік үшін заттар тасымалының маңызына баға бер.

Пәнаралық байланыс Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс Құндылықтардағы байланыс

Рефлексия

Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Кемпірқосақ

Тақтадағы кемпірқосақ суретіне өз есімдері жазылған стикерлерді желімдейді. Олар ең төменгі қызыл түстен ең жоғары орналасқан күлгін түске стикерлерді желімдеу арқылы өздерінің сабақтағы түсінік деңгейін білдіреді