Ашық сабақ. «Үш тұғырлы тіл – жарқын болашақтың кепілі»
“Үш тұғырлы тіл – жарқын болашақтың кепілі”
Ахметова Арайлым Ораловна, Профессор Рузуддиновтың
стоматологиялық колледжінің қазақ тілі пәні оқытушысы
«Үш тұғырлы тіл – жарқын болашақтың кепілі»
Мақсаты: Тіл тазалығын сақтау, мәдениетті сөйлеу, ана тіліне сүйіспеншілігін қалыптастыру, мемлекеттік тіл мәртебесін көтеруге ат салысуға шақыру,Отанға деген сүйіспеншілік пен патриоттық сезімін ояту, үш тілдік саясатты дамыту.
Амангелді:
Армысыздар, құрметті ұстаздар мен білімгерлер,«Үш тұғырлы тіл – жарқын болашақтың кепілі »атты әдеби-сазды кешімізге қош келдіңіздер! Ел тәуелсіздігінің ең басты белгісі – оның ана тілі екені бәріне белгілі. Тіл – халықтың сан ғасырлық тарихы. Ана тілі жоқ ел мемлекет болып өмір сүруі мүмкін емес. Әлемдегі кез келген халық тәуелсіздікке ұлттық қадір-қасиетін, мәдениетін, ана тілін сақтап қалу үшін ұмтылады. Сондықтан, әрбір мемлекет өзінің ана тілін әрқашан да қастерлеп, қорғап жүреді. Ал ана тілін қорғау дегеніміз – өз ана тілінде таза сөйлеу.
Ибрагим:
Здравствуйте, уважаемые учителя, учащиеся! Здравствуйте, все, те кто пришел на наш праздник. Мы рады приветствовать вас в нашем уютном зале.
Хилола:Goodafternoon, dearfriends! Our language is connected with our thought and sense. It appeared in antiquity. It’s closed to the society’s life. All languages developed under influence of economic, political and geographical conditions.
Амангелді:Әнұранымкөкейдежатталады,
Соныменбейбіткүнімбасталады.
Шәмшіатамныңшығарғанасқақәні,
Әркімніңжүрегіндесақталады
ҚазақстанРеспубликасыныңМемлекеттікӘнұраныорындалады.
Амангелді:Бүгінгі мерекелік кешімізді ашып беруі үшін колледжіміздің директоры Рузуддинов Нұрмұхамет Сәуірбекұлына сөз кезегін береміз.
Амангелді:
1998 жылы 20 қаңтарда еліміздің Президенті Жарлығымен 22 қыркүйек Қазақстанда тұратын халықтардың «Тілдер мерекесі» деп жарияланды. Содан бері еліміздің барлық аймақтарында Тілдер мерекесі тойлануда. Тіл мерекесі – барша қазақстандықтар үшін маңызы мен мәні бар зор мейрам.
Ибрагим:
Ежегодно, 22 сентября вся наша страна отмечает этот день как день языковнародов Казахстана. Наш Президент Нурсултан Назарбаев поставил перед нами задачу: говорить на 3-х языках: казахском, русском и английском, не забывая при этом и своего родного. Это прекрасно, ведь знание языков — это наше богатство! Каждый язык – это целый мир. Язык – это живая душа народа, его радость, боль, память, сокровище… Нет такого языка, который бы не заслуживал уважения. Каждое поколение передает следующему свой язык, религию, культуру, обычаи и традиции. Как говорится, без прошлого нет настоящего и, тем более, будущего.
Хилола: Every day, on the twenty second of September our country celebrate the day of languages! All of us must speak in 3 languages: Kazakh, Russian and English, because the knowing of languages is our treasure. English is a world language. It’s the language of progressive science and technology, trade and cultural relations, commerce and business. English is spoken by more than 350 million people. Geographically, it’s the most widespread language onthe earth.! Knowing of languagesare very important for us. We must know three languages. These are Kazakh, Russian and English.
Амангелді:Ортада – Нұрлыбек Бекасыл “Тілім менің” Оянбек Индира “Ана тілім”Мұсабек Абылайхан “Қазақ тілі” /М.Жұмабаев/.
Амангелді: Қазақта «Отаны бірдің – тілегі бір, жүрегі бір» деген жақсы сөз бар. “Жүзі басқа болса да жүрегі бір, тілі басқа болса да тілегі бір, атасы басқа болса да Отаны – бір” қаншама ұлттар мен ұлыстарды біріктіріп, дүние жүзі мойындап отырған елміз. Көп ұлт өкілдері тұратын ел болуымыз – біздің байлығымыз, мақтанышымыз.
Ибрагим:У всех национальностей,проживающих в Казахстане цель одна – мир и согласие. Наше единство – наше главное достояние,признанное всеми государствами мира.
Хилола:TherearemanynationsliveinKazakhstan. They love peace. We have one Motherland,one country,one language.
Амангелді:Келесі кезекте:
Ахметқазы Альбина “Два языка” 2. Дзамирзаев Ибрагим “Родной язык” 3. Шуканова Жасмин “Язык”
Амангелді:“Өзге тіл – тірлік үшін, өз тілің – бірлік үшін”- демекші, қазіргі уақытта көп тіл білу – заман талабы. Ағылшын, француз, орыс, испан, араб, қытай тілдері Біріккен Ұлттар Ұйымына ресми жұмыс тілдері. Сондықтан әр жасөспірім өз болашағын қазірден бастап ойлап, жоспар құруы қажет және бір шет тілін меңгеруі міндет. Қазіргі заманда көптілділік көп ұлтты мемлекеттер мен өркениетті қоғамдардың бәріне тән. Көптілділік әр мемлекеттің саяси экономикалық және мәдени рухани дамуына бағытталған заңды құбылыс.
Ибрагим:
Знание языков необходим как воздух и вода. Изучение языков требует серьезного и ответственного отношения. Для дальнейшего процветания и развития нашего государства знание трех языков казахского, русского и английского обязательно.
Хилола: Veritable love to the country is unthinkable loveless to the language, Language of – it foremost, it gives an uni city folk traditions,
Амангелді:Кокоева Валерия “English is every where “
Нарибаев Айдархан Умарова Хилола
Амангелді: ” Кейбір ұл-қыздарымыз ана тілімізді білмеуі, не шала білуі мені қатты қынжылтады. Бұған ең алдымен ата-ана кінәлі” – дейді батыр бабамыз Бауыржан Момышұлы. Ал, қазіргі заман ерлері қалай ойлайды екен?! Олай болса, ортаға Жиеналиев Асадбек мен Нұрлыбек Бекасылды шақырайық.
Нұрлыбек Бекасыл “Тілім менің…” Жиеналиев Асадбек “Ана тілдің арызы”
Амангелді:Қазақстан – көпұлтты мемлекет. Қазіргі таңда елімізде 130 – дан астам ұлт өкілдері тұрады. 1995 жылы ұлтаралық татулық пен тұрақтылықтың феномені – Қазақстан халықтары Ассамблеясы құрылды. Бұл – ешбір елде болмаған ерекше, саяси маңызы зор құрылым.
Ортақ мекен жер шары,
Төбемізде бір аспан.
Барлық ұлттың баласы,
Достығымыз жарасқан.
Ибрагим:Казахстан – многонациональное государство. В нашей стране проживает более 130 наций и народностей и все живут дружно, одной сплоченной семьей и зовутся казахстанцы.
Любой язык по-своему велик –
Бесценное наследство вековое,
Так берегите свой родной язык,
Как самое святое, дорогое.
Хилола:
Kazakhstan is our common home. Besides Kazakh and Russian people, there are 2 thousand representatives of about 130 peoples in Kazakhstan.
Амангелді: Ортада Рысбеков Мәди “Жаса,қазақ!” әнімен. Қарсы алыңыздар!
Амангелді:Туған тілім – тірлігімнің айғағы,
Тілім барда айтылар сыр ойдағы.
Өссе тілім, мен де бірге өсемін,
Өшсе тілім, мен де бірге өшемін.
Ибрагим:
Абай писал: Человек изучивший культуру и язык иного народа, становится с ним равноправным» и действительно, его слова нашли подтверждение в жизни. Сегодня независимо от национальной принадлежности и русские и казахи, люди других национальностей, проживающие в нашей стране обладают равными правами: правом голоса, правом выбора, правом на труд, медицинское обслуживание, правом назащиту.
Хилола: I’m Kazakh, and one of the Kazakh.I don’t need others opinions.Kazakh is one of the nations in the world. And now listen to voice the world.
Амангелді: “Ана тілін ұмытқан адам өз халқының өткенінен де, болашағынан да қол үзеді ” – деп Ғабит Мүсірепов айтпақшы,аталы сөзге құлақ түрейік. Келесі кезекте ” Атадан қалған асыл сөз “көрінісі.
102-топ білімгері – Маматалиев Жандос
103-топ білімгерлері – Тұрдәлі Мадияр
Балтабаев Санжар
Халықова Тұрсынкүл
Амангелді:Қазақстан – әр тілде сөйлейтін халықтардың басын біріктіріп отырған мемлекет.
Тілі бөлек болғанымен тілек бір,
Ұлы достық мәпелеген жүрек гүл.
Қазақстан бар ұлысқа шаңырақ,
Шайқалмастан шаттығымыз тіреп тұр.
Ибрагим:Хорошее знание и развитие родного языка, умение пользоваться выразительными средствами иностранных языков – самая лучшая опора для каждого человека в его общественной и творческой деятельности.
Хилола:
English is a world language. It’s the language of progressive science and technology, trade and cultural relations, commerce and business. English is spoken by more than 350 million people. Geographically, it’s the most widespread language on the earth.
Амангелді:Ортада Аманжолова Меруерт /ағылшын тілінде ән/
Ибрагим:А сейчас предлагаем вашему вниманию сценку “Философы Древней Греции” в исполнении учащихся нашего колледжа Дзамирзаева Ибрагима, НурахимоваАсылбека, Шукановой Жасмин.
Амангелді: Қазақстан жерінде бейбіт өмір сүріп жатқан барлық ұлт өкілдері, өздерінің туған ана тілін, өз мәдениетін, ұлттық биін мәңгі жадында сақтап, келер ұрпаққа мұра етеді.
Жаны жарқын жайдарлы, жарқын өскен, қазағым,
Жібек мінез, мәрт көңіл, шалқып өскен, қазағым.
Досы менен дұшпанын теңдей көрген, қазағым,
Бұйда етіп, нарына алтын ескен, қазағым.
Сайын дала төсінде сайрап өскен, қазағым,
Ұлы менен қыздары жайнап өскен, қазағым.
Өнерлі боп шетінен өрге тартқан, қазағым,
Ата- дәстүр мұрасын сақтап өскен, қазағым.
Ортада мың бұралған қыздарыңыз, “Қарашаш” би тобы. Қарсы алыңыздар!
Амангелді:Енді келесі кезекті «Тапқыр достар» сайысына берсек. Осы залда отырған білім алушылар арасынан екі топқа үш оқушыдан керек. Әр топқа үш тіл бойынша сұрақтар қойылады, белсенеқатысуларыңызды сұранамыз.
Ибрагим:Ребята, для участия на конкурсе “Тапкыр достар” требуются желающие. Нам нужны три человека хорошо знающие казахский, русский и владеющие английским.
Хилола:Now we are invited students for the competition. You are divided into two groups to play games. For each group we’ll ask questions ,please answer the questions and be active.
Амангелді: Ал ендеше, бастайық!І – тапсырма. Ойынның шарты мынандай: біз мақалдың басын бастаймыз, ал сіздер жалғастыруларыңыз керек.
Ибрагим:І-тапсырма. Условие задания таковы : вам даются начало пословиц, а вы должны их завершить.
1-топ:
Ең тәтті де – тіл, … (ең ащы да – тіл).
К старости зубы тупее, а язык… (острее)
A new Language is a ….{ new life}.
4. Тілтасжарады,…?(… тасжармаса бас жарады).
5. Человек без Родины, что соловей без …. (леса).
6.Learnalanguageand …. {you’ll avoid a war }.
2-топ:
Тіл – қылыштан да …. (өткір).
8. Не имей сто рублей, а имей сто …. (друзей).
9.Witn a language, ….. {youcangotoRome }
Шебердің қолы – ортақ, …(шешеннің тілі – ортақ).Отан – ….. (оттан да ыстық).
11. Дружба и братсво дороже всякого ….. (богатство).
Health is better than …. {wealth}.
Амангелді: ІІ – тапсырма.Келесі ойынымыз “Қызықты ұйқастар” деп аталады. Әр топтың мүшесі жылдамдықпен сөздердің ұйқасын тауып айтады.
Ибрагим: II – задание.Условия второго задания: Вы как можно быстрее должны будете перевести последнее слово в предложении.
1-топ:
Число – сан, кровь – …. (қан)
Молоко – сүт, жди – … (күт)
Человек – адам, шаг – … (қадам)
Таможня – кеден, пол – … (еден)
Возьми – ал, мед – … (бал).
2-топ:
Рыба – балық, народ – … (халық)
Дверь – есік, колыбель – … (бесік)
Город – қала, ребенок – … (бала)
Игра – ойын, шея – … (мойын)
Жизнь – өмір, уголь -…. (көмір).
Амангелд: ІІІ – тапсырма.СіздергеҚАЗАҚСТАН сөзі беріледі. Осы сөзден 1 минут ішінде бірнеше сөз құрау керек (қазақ, тақ, ақ,ас, ата,ана, аз,ат,нақ,қаз,қан,қас, тас, зат, азақ, тана, сақ, сат,тақсан,т.б. )
Ибрагим: III – задание.Вам даётся слово КАЗАХСТАН, а вы должны из букв этого слова составить как можно больше слов.
Амангелді: Көп – көп рахмет, ойынға қатысушылар!
Сіздерге алдағы уақытта да осындай белсенді, білімді, өнегелі бола беріңіздер дейміз. Жарыс болған соң , жеңіс пен жеңіліс қатар жүреді. Жарыста жеңілсеңіздер де, өмірде жеңіске жете берулеріңізге тілектеспіз.
Ибрагим:Огромное спасибо всем участникам , мы желаем вам успехов во всём.
Хилола: Oh, friend unseen, unborn, unknown,
Student of sweet English tongue,
Read out my words at night alone:.
I was a poet, I was young
Since I can never see your face,
And never shake you by the hand,
I send my soul through time and space
To greet you. You will understand.
Амангелді:Әрбір тілде сөйле әлемді таң қылып,
Ана тілін білмей өскен әңгүдік.
Өсер болсаң, байтақ далаң тұрғанда,
Қазақ тілі жасау керек мәңгілік,- дей отырып, біздер ұлан – ғайыр болашақтың иесіміз,еліміздің үміт артар, арқа сүйер азаматтарымыз. Осындай бай, асыл, алып мұраны – біз, жас ұрпақ әрі қарай жалғастыруымыз керек.
Келесі кезекте «Атамекен»әні /хор/
Амангелді: Апталық барысында белсене атсалысқан білімгерлерді марапаттау үшін ортаға оқу-әдістемелік жұмыс жөніндегі директордың орынбасары Жантелиева Лейла Оразақынқызын шақырамыз.
Амангелді:Осымен «Үш тұғырлы тіл – жарқын болашақтың кепілі »Тілдер күніне арналған әдеби-сазды кешіміз де өз мәресіне жетті.Көріскенше күн жақсы , аспанымыз ашық болсын! Сауболыңыздар!
Ибрагим:
Хотим завершить нашу программу словами президента Н. А. Назарбаева: «Для народа нет лучше и дороже, чем родной язык, который остр как алмаз, чуткий как парящий орел, мягкий как свинец, и оружие, и щит, и древний, и вечно молодой».
Хилола: Thank you, good bye! See you soon!