«Мың шейіт» - әулиелі мекен
Төле би ауданы талайларды тамаша табиғатымен ғана емес сонымен қатар тарихи-мәдени ескерткіштерімен де қызықтырып келеді. Бүгінде ауданда туризм саласы тек демалыс аймақтарымен ғана шектеліп қалмай археологиялық, тарихи нысандарды насихаттау арқылы да дамып келеді. Тасын түртсең тарихы ақтарылатын өңірде ағыз бен ақиқатқа толы нысандар жетерлік. Солардың бірі «Мың шейіт» қорымы.Сайрамсу өзенінің жағалауында орын тепкен Мың шейіт қорымы әудем жерді алып жатыр. Қорымның қасына бау-бақша егіліп, мешіт, зияратхана салынған.
Қасқасу ауылының маңындағы «Мың шейіт» атты әулиелі мекен жайлы аңыз көп. Соның бірінде Оңтүстік жеріне дін исламды таратуға келген араб сарбаздары жерленгені айтылады. Жоғарыда біз атап өткен қариялардан бүгінге жеткен әңгімелерге жүгінсек, Хазіреті Осман Зунираиннің ұлы Шахи Жалил Түркістан аймағына ислам дінін таратуға келген екен. Ол кезде бұл аймақта ислам діні таралмаған. Шахи Жалил осы аймақтың жергілікті халқымен соғысып, басым бөлігін ислам дініне кіргізеді. Аймақта хандық құрған Ухшит жеңіліп, дінді қабылдайды.
Бірақ ол шын көңілімен, адал ниетімен кірмеген екен. Хан Ухшит Шахи Жалилді сендіру үшін қызын әйелдікке береді. Сөйтіп қызы арқылы Шахи Жалилді қолға түсірудің жолын іздейді. Яғни мұсылмандардың намаз уақытында ғана қылыш ұстамайтынын біліп алады да астыртын әрекетке кіріседі. Шахи Жалил де бір жамандықты сезсе керек. Ертеңіне мұсылмандар намазға тұра бастағанда Шахи Жалил имамға намазға қысқа сүре оқу қажеттігін айтады. Имам сүренің ең кішісін оқимын дегенімен, аузына ұзақ аяттардың бірі түседі. Имам оны оқып бітіргенше Ухшиттің адамдары намазда тұрған көп мұсылмандарды шауып өлтіреді. Алдыңғы саптағылар қалғанда намаз бітеді. Тірі қалғандары сыртқа шығып үлгеріп, қасық қаны қалғанша соғысыпты. Бірі сол жерде қаза болса, тағы бірі сол жерге таяу Керегетас деген жерде көз жұмады. Тағы бір топ мұсылман Абдул абад, Қарамұрт елді мекеніне таяу жерде ажал құшады. Намаз үстінде қаза болғандар жерленген жерге «Мың шейіт» деген атау берілген.
Кей деректерде «Мың шейіт» деп аталғанымен бұл жерде 6 мың адам шейіт болғаны айтылады. Олардың барлығы қылыш, найзасы мен сауыт, сайманымен қойылған. Шейіт болғандарды жерлеген мазарат пен мешіттің арасын өзен суы бөліп тұр.
Бүгінде талай тарихтың куәсі болған «Мың шейітке» келуші туристердің қатары артып келеді. Қазақтың тарихы, мәдениетіне қызығушы жандар бұл қасиетті өлкеден қаншама сырды ақтарып қайтары анық. Зиярат етушілерге ыңғайлылық үшін мұнда инфрақұрылым жұмыстары жүргізілген.