№83 Арал қалалық орта мектебінің математика пәнінің мұғалімі Кулимбетова Жанар
Пәні: Математика
Сыныбы: 5
Сабақтың тақырыбы: Ондық бөлшектерді қосуға және азайтуға есептер шығару
Сабақтың мақсаты «Ондық бөлшектерді қосу және азайту» тақырыбынан алған білімдерін толықтырып, логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру, өз бетінше еңбектену қабілеттерін арттыру, пәнге қызуғушылығын ояту.
Сабақтың міндеттері:
Мазмұнға байланысты: «Ондық бөлшектерді қосу және азайту» тақырыбынан алған білімдеріне білім қосады, математикалық сауаты ашылады.
СТО ойлауды дамытуға байланысты: Өз пікірімен салыстырады, тыңдауды үйренеді. Алған білімдерін өмірде қолдана алатын болады.
Топпен жұмысқа байланысты: Ұйымшылдыққа үйренеді, өз білімдеріне қорытынды жасай алады.
Сабақ типі: дәстүрлі емес
Сабақ түрі: білімді бекіту
Сабақта қолданылған технология: СТО технологиясы
Көрнекілігі: Слайд, Венн диаграммасы, үлестірмелі карточкалар, плакаттар
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру .Сәлемдесу. Оқушыларды түгендеу. Сабаққа даярлығын тексеру.
Қызығушылықты ояту
Күрделі есептеулерде жай бөлшекпен есептеу қиындық туғызады. Сондықтан бөлімдері 10,100,1000….. жай бөлшектерді бөлімсіз жазу қабылданды. Мұндай бөлшектердің алдымен бүтін бөлігі, сонан соң бөлшек бөлігінің алымы жазылады. Бүтін бөлік бөлшек бөліктен үтір арқылы ажыратылады.Жай бөлшектің осындай түрде жазылуын қалай атаймыз?
- Ондық бөлшектер
- Ондық бөлшекке қандай амалдар қолдануға болады?
- Ондық бөлшектерді қосуға және азайтуға, оларды салыстыруға, координаталық сәуледе кескіндеуге болады
Ендеше, біз «Ондық бөлшектер» елін аралайық.
1 топ «Бөлшек сандардың ондық жазылуы»
2 топ «Ондық бөлшектерді координаталық сәуледе кескіндеу»
3 топ «Ондық бөлшектерді салыстыру»
4 топ «Ондық бөлшектерді қосу»
5 топ «Ондық бөлшектерді азайту»
Мағынаны ашу
Ондық бөлшектерді азайту
№1000
(45,3-8,07)-(32,09-24,3)=37,23-7,79=29,44
(72-24,45)-(43-36,08)=47,55-6,92=40,63
(88,8-75,13)-(6,995-5,07)=1,605
№1001
Жай бөлшектерді ондық бөлшекке айналдырып, есептеңдер:
5 5,85-3,52-0,8=1,53
Ал, ондық бөлшектерді жай бөлшекке айналдырып, есептеуге бола ма?
5 -3
Жай бөлшектерді ондық бөлшекке айналдырып, есептеңдер:
6
Енді ондық бөлшектерді жай бөлшекке айналдырып есептеңдер:
6
Сұрақ:
- Ондық бөлшек түрінде азайту оңай ма, әлде жай бөлшекке айналдырып азайтқан оңай ма?
- Ондық бөлшек түрінде азайту оңай
- Ондық бөлшекке айналмайтын жай бөлшектер бар ма?
- Ондық бөлшекке айналмайтын жай бөлшектер бар
- Ондық бөлшекке айналмайтын жай бөлшектерді жай бөлшек түрінде азайтамыз.
«Араласып кеткен оқиғалар»
Орындары ауысып кеткен сөздер берілген. Сөздердің ретін дұрыс тапсаңдар, онда ондық бөлшектерді азайтуға байланысты ереже оқи аласыздар:
Егер азайғыш пен азайтқыштағы ондық таңбалар саны әртүрлі болса, онда оларды нөлдер тіркеу арқылы теңестіреміз.

Орындары ауысып кеткен ондық бөлшектер берілген. Ондық бөлшектерден және амал таңбаларынан құралған өрнекті табыңдар:
(9-0,9)+(8-0,8)+(7-0,7)+(6-0,6)=8,1+7,2+6,3+5,4=27
3а-2,7а+7х-1,4х=0,3а+5,6х

Тірек кесте.
Бөлшектерді ондық бөлшек түрінде жазу арқылы биылғы жылдың атауын кестеде таба аласыңдар.

0,75 0,18 0,2 0,12 0,35
ж ы Л а н


Ой толғаныс
«Венн диаграммасы»
Ондық бөлшектер
Ортақ белгі Натурал сандар
Бүтін және бөлшек бөлігі бар; жай бөлшек түріне айналдырып жазуға болады;
Ондық таңбалары әртүрлі болса, нөл тіркеп жазылады; бірліктен кіші разрядтары бар
Баған түрде қосамыз, азайтамыз;
координаталық сәуледе кескінделеді; қосудың ауыстырымдылық, терімділік қасиеттері қолднылады; баған түрде қосып, азайтылады. Санауда қолданылады


«Шығу парағы» стратегиясы
1.Біз бүгінгі сабақта нені үйрендік?
2.Қандай сұрақ бар?
3.Пікіріңіз...
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА БЕРУ
а) үй тапсырмасы түсіндіріліп беріледі №1010, 1011
ә) Сабақ қорытындыланып, оқушылардың сабаққа қатысы бағаланады.