Түркістан облысы Полиция департаментінің Есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл басқармасы жастарды нашақорлықтан сақтау, олардың құқықтық сауатын арттыру және есірткі саудасына тарту әрекеттерінің алдын алу бағытында тың тәсілдерді қолданып келеді. Жуырда Ахмет Ясауи атындағы Қазақ-түрік университетінің студенттерімен бірлесіп ұйымдастырылған әлеуметтік эксперимент осы мақсаттағы маңызды бастамалардың бірі болды. Бұл туралы Түркістан облыстық Полиция департаменті хабарлады.

Эксперимент аясында полиция қызметкерлері жастарды есірткі сайттарын заңсыз жарнамалауға итермелеу секілді көріністі сахналап, студенттердің бұл жағдайға деген реакциясын бақылады. Бұл қойылым шынайы өмірде орын алуы мүмкін жағдайды бейнелей отырып, жастардың құқықтық санасы мен азаматтық жауапкершілік деңгейін бағалауға мүмкіндік берді.

Жастармен өткізілген бұл әлеуметтік тәжірибе бүгінгі қоғамда өте өзекті мәселеге — есірткіге қарсы иммунитет қалыптастыруға бағытталған. Елімізде және әлемде синтетикалық есірткілердің таралуы, интернет арқылы есірткі саудасының кеңеюі, әсіресе жасөспірімдер мен жастар арасында бұл құбылыстың белең алуы алаңдатарлық деңгейге жеткені белгілі. Есірткі тек жеке адамның денсаулығына ғана емес, бүкіл қоғамға, ұлт болашағына қауіп төндіретін факторға айналып отыр. Сол себепті бұл індетпен күрес тек құқық қорғау органдарының ғана емес, әрбір азаматтың азаматтық парызы болуы тиіс.

Іс-шара барысында тәртіп сақшылары жастарға ҚР Қылмыстық кодексінің 299-1-бабына сәйкес, есірткі заттарын, психотроптық заттарды немесе олардың аналогтарын, прекурсорларын насихаттау және заңсыз жарнамалау үшін заңмен қатаң жауапкершілік қарастырылатынын нақты түсіндірді. Тіпті интернет кеңістігінде есірткіге қатысты сайт сілтемесін тарату немесе сол мазмұндағы граффити жазуларды салудың өзі ауыр құқық бұзушылық болып саналатыны айтылды. Полицейлер бұл әрекеттер үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылып, бірнеше жылға бас бостандығынан айырылуы мүмкін екенін нақты мысалдар арқылы жеткізді.

Эксперимент қорытындысы көңіл қуантарлық болды. Студенттердің басым бөлігі ұсыныстан дереу бас тартып, мұндай әрекеттердің заңға қайшы және адам өміріне қауіпті екенін нақты айтып, өздерінің жауапкершілік деңгейі жоғары екенін көрсетті. Бұл — жастар арасында есірткіге қарсы мәдениеттің қалыптасып келе жатқанын, құқықтық сананың артып отырғанын білдіреді. Полиция қызметкерлері бұл нәтижені оң бағалап, жастардың қырағылығы мен әлеуметтік жауапкершілігіне ризашылық білдірді.

Айта кету керек, нашақорлықтың адам өміріне зияны өте ауыр. Есірткіні бір рет қолдану – денсаулықты ғана емес, адамның бүкіл болашағын, отбасын, оқуын, кәсіби дамуын құрдымға жіберетін қадам. Ұзақ мерзімді салдары ретінде ми қызметінің бұзылуы, жүйке жүйесінің тозуы, психикалық тұрақсыздық, сондай-ақ түрлі ауыр ауруларға ұшырау тәуекелі өте жоғары. Жасөспірімдер мен жастардың ағзасы мен психикасы әлі толық қалыптаспағандықтан, олар мұндай зиянды заттарға тез тәуелді болып кетеді.

Есірткі саудасы – бұл жай ғана қылмыс емес, бұл адам өмірін саудалау. Онымен айналысатын қылмыстық топтар көбіне жастарды, әсіресе қиын жағдайда жүрген немесе құқықтық сауаты төмен азаматтарды пайдаланып, оларды есірткі тасымалдауға, жарнамалауға, сатуға итермелейді. Сондықтан да елімізде есірткіге қарсы күрес тек тыйым салу мен жазалауға ғана емес, сонымен қатар алдын алу, түсіндіру, құқықтық тәрбиелеу жұмыстарына негізделуі тиіс.

Осы орайда Түркістан облысы Полиция департаментінің бастамасы үлгі боларлық тәжірибе ретінде бағаланады. Мұндай әлеуметтік эксперименттер – қоғамда салауатты өмір салтына деген құрметті күшейтуге, жастар арасында өз болашағына бей-жай қарамау сезімін оятуға бағытталған тиімді құралдардың бірі.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев өзінің бірқатар Жолдауларында жастардың рухани және дене тәрбиесіне, олардың құқықтық мәдениетіне айрықша мән беру қажеттігін үнемі айтып келеді. Президент атап өткендей, "Жастар — ел болашағы" десек, олардың амандығы мен дұрыс бағытта дамуы — мемлекет дамуының өзегі. Сондықтан әрбір ата-ана, әрбір ұстаз, әрбір мемлекеттік орган және әрбір азамат жастарды есірткіден сақтап, оларға дұрыс бағыт көрсетуде бірлесіп әрекет етуі керек.

Түркістандағы бұл бастама – тек бір күндік акция ғана емес, ол – ұлт денсаулығын сақтау жолындағы жүйелі жұмыстың бір бөлшегі. Ал мұндай іс-шаралардың жиі ұйымдастырылуы – қоғамда есірткіге қарсы тұратын мықты иммунитет қалыптастырудың алғышарты.