Е дәрумені – маңызды антиоксиданттарға бай майда еритін адам ағзасына пайдалы витамин. Ол табиғатта сегіз түрлі формада кездеседі. Антиоксидант ретінде ағзаны сүт қышқылы сияқты зиянды токсиндерден қорғайды. Ағзада Е дәруменінің жетіспеуі анемияға әкеп соқтыруы мүмкін.

Е дәруменінің физика-химиялық қасиеті

Токоферол – ашық сары түсті, майлы сұйықтық, суда ерімейді, бірақ хлороформда және күкірт қышқылында жақсы ериді. 

Фармологиялық қасиеттер: гемдер мен ақуыздардың биосинтезінде, жасушалардың көбеюінде, тіндердің тыныс алуына және жасушалардағы басқа процестерде қатысады.

Е дәруменіне бай өнімдер

Е дәрумені зәйтүн және кілегейлі майларды, жасыл өсімдіктерде, сүт, жұмыртқа, бауыр, ет, сондай-ақ дән ұрықтарында, шырғанақ, шпинат, брокколи, кебек жәнеде басқа да дәнді дақылдарда көптеп кездеседі. 

Е дәруменінің күнделікті қажеттілігі

Жасы мен жынысына қарай Е дәрумені төмендегідей өзгереді:

• 6 айға дейінгі балалар – 3 мг

• 7-12 айлық балалар – 4 мг

• 1-3 жасар балалар – 6 мг

• 4-10 жасар балалар – 7 мг

• 11 жастан жоғары ер адамдар – 10 мг

• 11 жастан жоғары әйел адамдар – 8 мг

• жүкті әйелдер – 10 мг

• емізулі әйелдер – 12 мг

Е дәруменінің пайдасы

Е дәрумені маңызды антиоксидант болып табылады

• қартаю процесін баяулатып, оны жақсартады

• иммунитетті арттырып, вирус пен қауіпті бактериялық инфекциядан қорғайды

• тіндердің қалпына келуіне көмектеседі

• қан айналымын жақсартады

• теріні ультракүлгін сәулелерден қорғайды

• гормондарды синтездеуге қатысады

• терідегі тыртықтар мен олардың орнын қалпына келтіреді

• қуықтың қатерлі ісігінен қорғайды

• простата обыры мен Альцгеймер ауруынан сақтайды

• денедегі әлсіздікті төмендетеді

• қан құрамындағы қант мөлшерін төмендетеді

• бқалыпты жұмысын жақсартады

• жасушаларды қайта қалпына келтіріп, жүйке жүйесін жақсартады

Е дәруменінің негізгі пайдасы жүктілік кезінде аса маңызды оң әсерін тигізеді.

Е дәруменінің зиянды тұсы

Негізі Е дәруменіның ағзаға ешқандайда зиянды тұсы жоқ. Сондықтан оны көп қабылдағаннан ешқандай зиян көрмейсіз. Дегенмен, егер сіз рұқсат етілген мөлшерден тыс көп қаьылдасаңыз, онда ол денсаулыққа теріс әсерін тигізеді.

Е дәруменінің артық дозалануы: диарея, метеоризм, құсу, қан қысымының көтерілуі және аллергиялық көріністің пайда болуы.

Е дәруменінің қорытылуы

Фармакокинетика: ауызша қабылдаған кезде асқазан-ішек жолына сіңеді, оның көп бөлігі лимфаға енеді, барлық тіндерге тез таралады, өтпен және зәрдегі метаболиттер түрінде баяу шығарылады.

Е дәруменін тым артық қолдану салдары

• құрамында Е дәрумені көп препараттарды жиі қабылдау

• құрамында осы дәрумені көп тағамдарды жеу

• ағзадағы шыдатпай ауырған кезде қабылдау

Ағзадағы артық Е дәруменнің белгілері

көру қабілетінің нашарлауы

• әлсіздіктің пайда болуы, апатия, тез шаршағыштық

• бас ауруы және айналуы

• асқазан және жүрек аурулары

• бұлшықет талмасы мен ауруы

• тыныс алудың қиындауы