Бұл оқиғадағы әйелді өз басым көзіммен көргенім жоқ. Бірақ оның тағдыры жайлы естігенімде екі-үш күнге дейін өзіме өзім келе алмай жылап жүрдім. «Неге?» деп өзіме мың қайтара қойған сұрағыма жауап таба алмадым. Мүмкін бұған оқырмандардан жауап табылып қалар.

Туыс әпкем бір шаруаларымен келіп, үйге қонып қалды. Көптен бері көріспегендіктен түн ортасына дейін әңгімелестік. Алдымен өзіміз бен туыстардан басталған әңгіме қыза келе жора-жолдас, көз көрген таныстарға қарай ойысып кетті. Ортақ тақырыбымыз  – маскүнем еркек пен шырылдаған әйел жайлы. Мен жоғарыдағы оқиғаны айтып жылап отырсам, әпкем одан да өткен сорақы әңгіме айтып еңіретіп жібергені.

Әпкемнің оншақты жыл бұрын қайтыс болған көршісінің басынан өткен оқиға. Бірақ ол әйелдің күйеуінің табысы мол болған. Күйеуі жақсы жерде жұмыс істейді, әйелі балаларының қараушысы, үйлерінен қонағы үзілмейтін, бір қарағанда бақытты боп көрінетін отбасы екен. Дегенмен еркектің ішіп алып, әйеліне жұдырық ала жүгіретін дөрекі мінезі болыпты. «Әйелі қанша таяқ жеп, денесі көкала қойдай болып жүрсе де ағайын-туғанын шақырып, күйеуін ортаға салып көрмеген жан еді», – дейді әпкем. Кейде орнынан тұра алмайтын халге де түсіп қалатын жағдайлары боп тұрады екен. Сондайда әпкемді көмекке шақыратынға ұқсайды. «Әй, сорлы-ау, мұның не? Сөзіңді сөйлейтін ешкімің жоқ па? Біреуін шақырып, мынаны құтырта бермей, бір басып қоймайсың ба?» –  деген әпкеме: «Азаматымның абыройын түсіріп нем бар? Өзі емес, ішіне түскен жынды судың әлегі ғой. Балдарым өссе ұялып, қояр», –  дейді екен. «Ой, тоба-ай, әйел емес, әулие шығарсың дейтінмін», – дейді әпкем. Сөйтіп жүргенде бір күні әлгі әйел өмірден озыпты.

«Таңертең ерте соның үй жағынан балаларының азан-қазан боп жылағанын естіп, жүрегім су ете қалды, –  дейді әпкем.  – Жаным қалмай жүгіріп барсам, үлкен қызы: «Тәтем мас боп келіп, апамның басын цементке әбден соғып ұрды. Бізді сыртқа қуып жіберді. Бір кезде апам жанымызға кеп жатып бәріміздің басымызды сипалап, әбден жылады. Таңға жақын қарасам, апам қиналып жатыр екен. Қолынан ұстап едім, маған бір қарады да, өліп қалды», –  деді еңіреп. Інісі: «Апам өлген жоқ, талып қалды. Тәтем доқтырға әкетті. Қазір келеді екеуі де», –  деп жылайды. Анасын өлімге қимағаны ғой.

Оның сол күні түстен кейін ауруханада жатып жан тапсырғанын естідік. Кейін ауыл-аймаққа байғұсты байы ұра беріп миын су ғып жіберіпті деген әңгіме тарады. Бірақ күйеуі бәрін ақшамен жауып тастады ма, сотталған жоқ әйтеуір».

Осыны айтқанда әпкемнің даусы тарғылданып кетті. «Екіқабат еді байғұс. Балаңды аман алып қала аламыз десе, байы қайтіп бағам, керек емес депті ғой», –  дегенде тамағына өксік тығылып, көзінен жас ыршып кетті.

Қысқасы, азаматымның абыройына дақ түсірмеймін деген сорлы әйел жарық дүниенің есігін ашпаған сәбиімен бірге ажал құшып кете барыпты.

Осыны естігенде әлгі еркекке соншалықты қатыгездік қайдан келді деп ойладым. Әлде, марқұм әйелі айтқандай, еркекті емес, оның ішіне жын боп түскен арақты кінәлаймыз ба? 

Г.Қаратай

zamana.kz