Елжан Біртанов қайта оралды (фото)
18-10-2021
Сапаев Бекарыс Бозжигитович
Қызылорда облысы Қазалы ауданы Әйтеке би кентінің
№ 249 мектеп- лицейдің математика пәнінің мұгалімі
Сабақтың мақсаты – міндеттері:
| А) білімділік: | Оқушыларға бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулер туралы түсінік беру және есеп шығарғанда теңдеу шешудің қасиетін пайдалана білуге үйрету | ||||
Ә) дамытушылық: | Оқушылардың ойын жүйелеуге, есеп шығарғанда практикалық дағдыларды қалыптастыруға баулу | |||||
Б) тәрбиелік: | Оқушыларды шапшаңдыққа, шығармашылыққа, ұқыптылыққа, сауаттылыққа тәрбиелеу | |||||
Сабақтың типі: | Жаңа сабақты меңгерту сабағы | |||||
Сабақ түрі: | Дәстүрлі сабақ | |||||
Сабақтың әдістері: | Түсіндірмелі, практикалық әдіс | |||||
Сабақтың оқыту құралдары және көрнекілігі: | Интерактивті тақта, кітап, үлестірмелі қағаз | |||||
Сабақтың пәнаралық байланысы: | Өмірмен, практикалық қолданысы | |||||
Сабақ барысы: | Мұғалімнің қызметі | Оқушының қызметі | ||||
І. Ұйымдастыру бөлімі | -амандасу; -түгелдеу; -оқушының назарын сабаққа аудару; -оқу құралдарының дайындығын тексеру | -амандасу; -кезекшілік міндеттерін атқару; -сабаққа дайындалу; | ||||
ІІ. Жаңа сабаққа даярлық | теңдеуінің түбірін табайық. Теңдеудің екі жағына да – х-ті қосайық:
2
Теңдеудің екі жағына да – х-ті қосу арқылы теңдеу түріне келтіріледі. | |||||
ІІІ. Жаңа сабақ түріндегі теңдеу (мұндағы х – айнымалы, a және b – қандай да бір сандар) бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу деп аталады. Мысалы: І. түрінде келтіріледі, мұндағы а – айнымалының коэффициенті; b – бос мүше. ІІ. Түбірлері бірдей теңдеулер мәндес теңдеулер деп аталады. Мысалы, теңдеуі мен теңдеуі – мәндес теңдеулер. Олардың түбірлері ортақ (бірдей) . Берілген теңдеуді шешу үшін теңдеудің қасиеттері пайдаланылып, теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді. Теңдеудің бірінші қасиеті айтылады. Мысалы, теңдеуіндегі айнымалысы бар 6х мүшесін қарама-қарсы таңбамен теңдеудің сол жағына, ал – 5 бос мүшесін қарама-қарсы таңбамен теңдеудің оң жағына көшіреміз. Сонда теңдеу немесе 2х=4 түріндегі теңдеуге түрлендіріледі. Теңдеудің екінші қасиеті айтылады. 2х=4 теңдеуіне теңдеудің екінші қасиетін пайдаланып, теңдеудің екі жағын да 2-ге бөлсек, теңдеудің түбірін табамыз: х=2. Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешу үшін оны ықшамдап, түріне келтіреміз. теңдеуді шешудің үш түрлі жағдайы бар. І. Егер болса, теңдеудің екі жағын да а-ға бөліп, теңдігін жазамыз. Демек, бұл жағдайда теңдеудің бір ғана түбірі бар. Мысалы,
ІІ. Егер болса, теңдеу түрінде жазылады. теңдігі х-тің ешқандай мәнінде тура болмайды. Мұндай жағдайда теңдеудің түбірі болмайды. Мысалы,
бұл теңдеудің түбірі болмайды. ІІІ. Егер болса, теңдігі х-тің кез келген мәнінде тура санды теңдік, сондықтан бұл жағдайда теңдеудің шексіз көп түбірі болады. Мысалы,
Теңдеудің түбірі – кез келген сан. | ||||||
ІV. Жаңа сабақты бекіту. №835
№836
№839
№840
№853
№855
| ||||||
Қорытындылау |
| |||||
VІ.Бағалау | Оқушылардың алған бағасын ескерту; Сабақ барысында кеткен қателіктеріне түсінік беру. | |||||
V. Үйге тапсырма.
| №837, №838 | Оқушылар үйге берілген тапсырманы орындап келеді |