Әбдіхалық Әбдірайымұлы. Түркістан таңы (Жаңа жыр жолдары)

Oinet.kz 11-12-2020 3218

Әбдіхалық Әбдірайымұлы.jpg

Түркістан таңы

-Бис-сим-ил-ла!!!

Сөз сүзбесі бал таңдай,

Алла жар ой хан қызығар Ханшадай.

Түркістан қария қолына алды тәспісін – 

Ұзақ дерттен бас көтерген адамдай.

Тәспіні аудар, дұға түсер, ұлы ұям

Сан ғасырдың соқпағындай сыр сияң.

Сен күрсіңсен - Қарабайдай қамығып

Сен желпінсең - Сарыбайдай жымиям!

-Жәдігер рух! Жатырқаппыз жау жандай,

Дауыл көрген, дәуір көрген дау қандай...

Төр қазығы - Астанада жүргенмен

Ел назары - Түркістанға ауғандай!

Иассауи шуақ, Абылай шырақ біз үшін,

Қазыбек құран, Бөгенбай ұран жыр құсым...

Даланың жолы - сананың шоғы гүл мүсін – 

Бабаның жолы,- баланың сөлі ұлы сын!!!

Жасарған қалам, жас алған анам- кел,- дейді,

Келгендер риза, пай-пай,- десіп шөлдейді...

Түркістан- төре төрге шықты -Иншалла

Түйсігі тияз түйені де көрмейді!!!

Шет елдерден сарай соққан хан көкем,

-Елге орал! Түркістан тұмар ән мекен...

Алты Алаштың ас-ауқатын қалдырған-

Ақсақ Темір белгі қояр жан екен...

Мағжан ақынның «Екі дүниесі» заңды екен!!!


Желтоқсан жаңғырығы

Желтоқсан - жетті Жер Ана жылап, жұлқынып, 

Көктөбенің көк беліне жыр тұнып.

Көкке ұлыған көк көйлексіз гүл сұлық – 

Аспан дастан... Ай ашулы - бір тілік!

Алатау - абыз Алматыға аларып,

Ала бұлтқа арыз жазды нала жұрт...

Дұға жырға - тізе бүкті құс жолы - 

Қарғыс өтті-ау – қан ұрттаған қала бүк!!!

-Кім кінәлі... – Кімдер бұзды күлкіні,

-Кім кір ізді... Кім кіргізді түлкіні...

-СССР – «кит» бұзған тәтті ұйқыны – 

Гарбочев «ит» кіргізген Колбин кірпіні...

Солай, солай сілкіндірген сол сұрақ,

Қонаевты қамықтырған тор тұрақ...

Құс - қоғамның қанатында қара дақ – 

-Саясат па... саудасы жоқ соқыр ат!

Сол саясат ар – айнаны боятты,

Ер Алихан, өр Мұстафа ой жақты...

-Тәуелсіз ел... тәубесіз ерді ұйқыдан –  

Желтоқсанның боздақтары оятты!!!

Кенжегүл, Ләззат, қоңыр қозым гүл емген,

Қайрат, Ербол құтқарған бізді құл елден...

Шәмші әніне шырақ жаққан шейіттер

-Ей, дұға түсір! Шетел асып шіренген!

-Біреу әртіс, біреу сатқын дәл қазір,

Ақ сұңқармен айтысуға шал әзір...

Нақұрыс қыс жек көремін мен сені – 

Ауру қоғам... Ауру етті нала жыр...

Арба сүйреп бала жүр!!!


Қос бабамен сырласу

«Адамның басы – Алланың добы» деген,

Әулие жанның көзі қыран сөзі өлең...

Қазақтың ой бауынан, ойбайы көп-

Дуанадай Тоба деймін долы көрген.

«Сары тентек» досымдай серті тентек,

Ел аралау, сөз даулау ескі ертек.

Жаратқанның көз жаңбыры тоқтар ма екен

-Оу, томпағым! таратшы жеті шелпек!

-Беу, Фараби, ұлы дана, ұлы баба,

Отырардан не тиеп ең арабаға...

Араба ой, сағана той бәрі қалды – 

Ескексіз ел той тізгінін таба алама!?...

-Сәлем Абай өлеңі әлем, сөзі түйін,

Сіздің тойды тоқтатқан долы құйын...

Қарашаның қақпасын «ит» күзетті – 

Ақындардың қолы қысқа, жолы қиын.

-Кешір, кешір Фараб баба елтіп налдық

Қолға түскен Қайырхандай өр тік халық

Сіз әлемде алаңсыз аяласаң – 

Біз көршімен көрісуге қорқып қалдық!

-Абай ақын жазбапсыз бекерге жыр,

Ана тілін ұмытты көтерме ұл.

Бес нәрсеге ғашық болар шибут ұрпақ

-Ай-лав- ю,- деп шіреніп шетелде жүр!

Жаһандану жаққандай жабайы отты,

Жат елдің қошқарында талай  тоқты

Құнанбайлар - Меккеден мешіт салса

Біздің байлар - Лондоннан сарай соқты!

-Солай, солай қос баба ізгі қорған,

-Кешіріңдер! адасқан бізді жолдан.

Той өте ме, өтпей ме тіс шұқуда

Шахановты-жау санаған біздің қоғам

Қосановты-тау санаған біздің орман!!!


Азамат ажары

(Нұрмахан Жолдасов досыма)

Елге деген махаббатың – 

Жаршы жырдай сөгілген,

Қамшы қылдай өрілген,

Сұлу семсер сері ілген...

Сендей жампоз жоқ қазір

Ел назына ебілген,

Аллаға адал азамат – 

Көк бөрі сынды тебінген!!!

Жерге деген махаббатың – 

Желмая жел жүгірген,

Сәйгүлік шер сүрінген,

Әкімдердің арлысы едің үңілген...

-Жер қымбат,- деп қазаққа – 

Тайғақ жолда түңілген,

Ал, қазіргі әкімдер –

Қара ағаш бүгілген!!!

Ерге деген махаббатың – 

-Еркек,- дедің еркекті,

Тентек,- дедің тентекті,

Сан сойқандар селт етті...

Бауыржан атаң секілді –

Шындықпен жудың жер көкті

Екі сөйлеу ерге өлім – 

Ел ертеңі ер текті!!!

Төрге деген махаббатың – 

Таулы жердің таңындай,

Арлы елдің бауындай,

Домалақ ана нанындай,

Бәйдібек баба арындай,

Жарлыға жектің жаныңды-ай...

Аласа төрді ұнаттың – 

Қараша елдің ханындай!!!

Төлге деген махаббатың – 

Найзағай Наурыз көктемі,

Өткінші жауын өткелі,

Талап «әке» мектебі – 

Сотқар ұрпақ ұлтқа сор 

Әке көп битке өкпелі,

Жалқауға жалау жылы су – 

Көк мұзға құмар көк бөрі!!!

Руханиатқа деген махаббатың – 

Көкталды қорғап көсілдің,

Көкпарды қозғап шешілдің,

Шикіні шыңдап өсірдің,

Алғысын алдың қол созып – 

Жетім менен жесірдің,

Мазағы мықты  масылды

-Қазағым,- деп кешірдің!!!

Досқа деген махаббатың – 

Дос сөзінде, төрімде, 

Қос көзімде, өңімде,

Қос қолымда өмірде...

Қанаты қанжар қыраным

Қалықта Алла көгінде,

Ұрлығым болса өсер ме ем

Қулығым жоқ меніңде,

Азамат едің Нұрмахан – 

Тексіз жоқ-ау тегіңде – 

Тыныш демал көріңде!!!

Әбдіхалық Әбдірайымұлы (Сәбит сері)

Ақын, сазгер, ұстаз.

ҚР Мәдениет қайраткері

Шымкент шахары

Тел.: 8702-791-18-58

Абылай Есімбай. Иесіне жетпеген сезім (әңгіме)
Азамат ажары (Нұрмахан Жолдасов досыма)
Сәйкес тақырыптар
Көтерілу