6 - сынып
Сабақ: 1
Мерзімі:
Тақырыбы: Кіріспе. Физикалық география – Жер табиғаты жайындағы ғылым. Жер туралы мәліметтер қалай жинақталды?
Мақсаты:
Білімділік: «География» терминін енгізу. География пәнінің мақсатын түсіндіру. Жердің зерттелуі, жалпы географиялық мәліметтердің жинақталу тарихын меңгерту. Күн жүйесіндегі Жердің орны, пішіні мен өлшемдерін түсіндіру.
Дамытушылық: оқушылардың өткен тәжірибелерінде ұйренген икемділіктері мен дағдыларын қолдана отырып, интерактивті тақтаны пайдалана отырып білімдері мен көзқарастарын кеңейту.
Тәрбиелік: география ғылымының зерттелуін, зерттеушілердің, ғалымдардың еңбектерін оқып, пәнге деген сүйіспеншіліктерін тудыру, географиялық мәдениетке тарту.
Сабақтың түрі: жаңа тақырып
Сабақты ұйымдастыру формасы: фронтальді
Сабақты жүргізу әдіс - тәсілдері: сұрақ - жауап
Көрнекіліктері: дүние жүзінің физикалық картасы, интерактивті тақта.
Сабақтың кезеңдері:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Білім мен іскерліктерін жан - жақты тексеру кезеңі
3. Жаңа материалға көшуге дайындық кезеңі
4. Жаңа тақырыпты меңгерту кезеңі
5. Жаңа тақырыпты бекіту кезеңі
6. Сабақты қорытындылау кезеңі
7. Бағалау кезеңі
8. Үйге тапсырма беру кезеңі

1. Ұйым - дастыру кезеңі (2 мин)
Оқушылармен амандасу. Түгендеу. Сабаққа дайындығын тексеру.

2. Білім мен іс - керліктерін жан - жақты тексеру кезеңі.
(10 мин)
1. Өткен жаратылыстану курсын қалай меігергендігін тексеру үшін сол курс бойынша сұрақтар қояды:
1) Жер туралы не білесіңдер?
2) Жерді зерттеген қандай ғалымдарды білесіңдер? Олардың қандай еңбектері бар?
3) Жұлдыз дегеніміз не? Басқа да аспан денелерін атаңдар.
4) Галактика дегеніміз не? Біздің галактикамызды атаңдар.
5) Күн жүйесі дегеніміз не? Онда қанша планета бар?

2. Іскерліктері мен дағдыларын тексеру сұрақтары:
1) Жер жүзінде қанша материк бар? Оларды ата. Картадан көрсет.
2) Қанша мұхит бар? Оларды ата және картадан көрсет.

3. Жаңа материалға көшу кезеңі (2 мин)
География түсінігін енгізеді: 6 - сыныпта жаратылыстану пәнінен география пәні бөлініп шығады. Ол өз ішінде екі салаға бөлінеді – физикалық және экономикалық және әлеуметтік география. 6 - сыныпта физикалық географияның бастапқы курсы өтіледі. Оның мақсаттары мен міндеттері айтылады.

4. Жаңа мате - риалды меңгерту кезеңі. (15 мин)
1. Физикалық география – Жер табиғаты жайындағы ғылым.
География ғылымы және оның салалары. Физикалық география. Г сөзіне анықтама беру. Географияның қалыптасу тарихынан. Оның салаларға бөлінуі туралы.
Г - ның алдына қойған ғылыми мақсаттарының тарихи кезеңдерде өзгеруі. Ежелгі кезеңнен бері географиялық ғылыми көзқарастардың, теориялардың өзгеруі салдарынан география өз мәнінің өзгеруі туралы.
2. Жер туралы мәліметтер қалай жинақталды?
Ежелгі дүние халықтары Жер туралы не білген? Географиялық мәліметтердің жинақталуы 5 кезеңнен өткен.
Ежелгі дәуірлерде өркениеті орталықтары – Қытай, Үнді, Персия, Мысыр мемлекеттері өкілдерінің еңбектері. Алғашқы карталар. Интреактивті тақтамен жұмыс жасайды. 1 - слайд. Ежелгі заман саяхатшылары.
Орта ғасырлардағы географиялық түсініктер. Ұлы географиялық ашулардың басталуы. XVғ. соңы мен XVII ғ. ортасының аралығындағы болған жаңалықтар. Христофор Колумбтың саяхаты туралы әңгімелеу, сұрау. Интерактивті тақта. 2 - слайд. Ортағасырлардағы саяхатшылар мен олардың маршруттары.
Ф. Магелланның дүние жүзін айналу саяхаты. 1519 - 1522 жж. Испаниядан шыққан ФМ - ның түңғыш рет дж - ін айнала жүзуі туралы мәлімет беру. 2 - слайд.
Материктердің ішкі бөліктерін зерттеу. Ш. Уалиханов. XIX ғ. бас кезінде Жер шарындағы материктердің ашылып, оның ішкі бөліктерінің зерттеле басталуы және Ш. Уалихановтың қосқан үлесі туралы әңгімелеу, оқушылардан білгендерін сұрау.
Жаңа замандағы географиялық зерттеулер. Ғарышты игерудің басталуы. XX ғ. 2 - жартысында Антарктиданың ашылуы, мұхиттар мен атмосфераның зерттелуі басталды.
Кіріспе. Физикалық география – Жер табиғаты жайындағы ғылым. Жер туралы мәліметтер қалай жинақталды? жүктеу
Жердің Күн жүйесіндегі орны. Жердің пішіні мен мөлшері. жүктеу
Жердің өз білігінен айналуы және оның географиялық мәні. Жердің Күнді айнала қозғалысы және оның географиялық мәні. жүктеу
План және карта. Жергілікті жерді бағдарлау. жүктеу
Жер бетінде қашықтықты өлшеу. Қашықтықты қағаз бетіне белгілеу. Масштаб. жүктеу
Жергілікті жердің планы. Жергілікті жердің қарапайым планын түсіру. жүктеу
Глобус. Глобустан картаға көшу. жүктеу
Түрлі карталарда меридиандар мен параллельдердің бейнелену ерекшеліктері. жүктеу
Карталарды мазмұнына және масштабына қарай жіктеу. жүктеу
Ұсақ масштабты жалпы географиялық карталарда жер бетінің бейнелену ерекшеліктері. жүктеу
Географиялық картаны жергілікті жердің планымен салыстыру. Картаның маңызы. жүктеу
Жер қыртысының қозғалысы. Жел сілкіну жүктеу
Жанартаулар, ыстық бұлақтар, гейзерлер. жүктеу
Таулар. Таулардың биіктігіне қарай бөлінуі. жүктеу
Таулардың пайда болуы. Қатпарлы және қатпарлы-жақпарлы таулар. Таулардың өзгеруі. Жазықтар. Жазықтардың пайда болуы және өзгеру. жүктеу
Мұхит түбіндегі таулар мен жазықтар. Жер бетін шаруашылықта пайдалану және қорғау. жүктеу
Атмосфераның құрамы мен құрылысы. Атмосфералық қысым . жүктеу
Ауаның температурасы. Ауадағы су буы. Тұман мен бұлт. жүктеу
Атмосфералық жауын-шашын. Жел. жүктеу
Ауа райы. Жердің Күнді айнала қозғалысының Жер бетіне жарық пен жылу таралуына әсері. Жылу белдеулері. жүктеу
Климат. Өздерің тұрған жердің климаты. жүктеу
Гидросфера туралы ұғым. Дүниежүзілік су айналымы. Дүниежүзілік мұхит және оның бөліктері. жүктеу
Мұхит суынының температурасы мен тұздылығы. Мұхит суының қозғалысы. жүктеу
Мұхит суының қозғалысы. Мұхит ағыстары. жүктеу
Өзендер. Көлдер. жүктеу
Жер асты сулары. жүктеу
Мұздықтар, олардың маңызы. жүктеу
Биосфера туралы ұғым. Тірі ағзалардың алуан түрлілігі және таралу заңдылықтары. Тірі ағзалардың жер қабықтарына әсері. жүктеу
Географиялық қабық. Географиялық қабық – Жердің ерекше, кешенді қабығы. жүктеу
Географиялық белдеулер мен зоналар. Экваторлық және субэкваторлық белдеулер. жүктеу