Жасанды интеллект (ЖИ) – бүгінгі күннің ең үлкен технологиялық жетістіктерінің бірі. Ол біздің өмірімізді жеңілдетіп, көптеген салаларды дамытқанымен, жұмыс орындарының жоғалуына әкелуі мүмкін деген алаңдаушылық тудырып отыр. 

Қазақстанда бұл үрдіс қалай жүзеге асуда және оның мүмкіндіктері мен қауіптері қандай?

ЖИ ең алдымен қарапайым қайталанатын жұмыстарды автоматтандыру арқылы әсер етеді. Мысалы, банктік қызмет көрсету, өндіріс, логистика сияқты салаларда көптеген жұмыс орындарын роботтар алмастыруда. Бұл, әсіресе, білім деңгейі төмен жұмысшылар үшін қауіпті. Қазақстанда ауыл шаруашылығы мен тау-кен өндірісі автоматтандырудан көп әсер алатын салаларға жатады. Зерттеулерге сәйкес, 2030 жылға қарай елімізде қазіргі жұмыс орындарының шамамен 20%-ы ЖИ-мен алмастырылуы мүмкін.

Сонымен бірге, ЖИ көптеген жаңа мүмкіндіктерге жол ашады. IT мамандары, деректер талдаушылары, ЖИ бағдарламалаушыларына деген сұраныс артып келеді. Қазақстан осы бағытта арнайы бағдарламалар әзірлеп, жастарды цифрлық технологияларға бейімдеуде. Мысалы, “Цифрлық Қазақстан” бағдарламасы шеңберінде IT саласындағы мамандықтар бойынша білім беру және қайта даярлау курстары ұйымдастырылуда.

ЖИ-дің жұмысқа әсері – мәселенің тек бір жағы. Ол сонымен бірге денсаулық сақтау, білім беру, экология сияқты салаларда үлкен пайда әкелуі мүмкін. Қазақстан осы технологияларды дұрыс пайдаланса, экономикалық өсімге қол жеткізуі әбден мүмкін.

ЖИ технологияларын енгізу – уақыт талабы. Дегенмен, мемлекет пен қоғамның басты міндеті – цифрлық трансформацияға адамдарды бейімдеу, жаңа мүмкіндіктер ұсыну және жұмыссыздықтың алдын алу. Бұл тек қауіп емес, жаңа болашаққа жол ашатын мүмкіндік.

Назым Батырқызы,

Қ.А.Яссауи атындағы ХҚТУ студенті