Иерусалим туралы 36 қызықты факт

Иерусалим – әлемнің ең көне және қасиетті қалаларының бірі. Бұл қала тарих бойы түрлі өркениеттер мен мәдениеттердің тоғысқан орны болып, үш басты діннің – иудаизм, христиандық және исламның қасиетті мекені ретінде саналады. Иерусалимнің тарихи және рухани маңыздылығы оны бүкіл әлем үшін ерекше етті. Бұл қаладағы әрбір көшенің, тастың және ғимараттың өзіндік тарихы бар.

1. Иерусалим шамамен 3 000 жылдан астам уақыт бұрын негізі қаланған.
2. Қала Иордания мен Жерорта теңізінің аралығында орналасқан.
3. Иерусалимде еврейлердің қасиетті Қабырға қабырғасы (Батыс қабырға) орналасқан.
4. Ислам дінінің үшінші қасиетті орны саналатын әл-Ақса мешіті осы қалада орналасқан.
5. Қаладағы Қасиетті Қабір шіркеуі христиан дініндегі маңызды мекендердің бірі.
6. Иерусалим еврей, христиан және мұсылман қауымдары үшін маңызды діни орталық болып саналады.
7. Қала атауы ежелгі еврей тілінен аударғанда «бейбітшілік қаласы» деген мағынаны білдіреді.
8. Қала төрт тарихи бөлікке бөлінген: еврей, христиан, мұсылман және армян аудандары.
9. Иерусалимнің тарихи орталығы ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енгізілген.
10. Қаланың ең көне бөлігіндегі Дәуіт қаласы археологиялық қазбалар арқылы ежелгі тарих туралы деректер береді.
11. Иерусалим бірнеше рет жаулап алынып, қайтадан қалпына келтірілген.
12. Қалада еврейлердің атақты Ұлттық музейі мен Өлі теңіз қолжазбалары сақталған.
13. Қала мұсылмандар үшін Мекке мен Мединеден кейінгі үшінші қасиетті орын.
14. Қаланың қазіргі заманғы бөлігі – Батыс Иерусалим, ал тарихи бөлігі – Шығыс Иерусалим деп аталады.
15. Иерусалимді Израиль өз астанасы деп жариялады, бірақ бұл халықаралық деңгейде толық мойындалмаған.
16. Қалада христиан дініндегі Иса Мәсіхтің айқышқа шегеленген және қайта тірілген орны деп саналатын орындар бар.
17. Қалада жыл сайын миллиондаған туристер мен қажылар келеді.
18. Иерусалимдегі Ескі қала қабырғасы Осман империясы кезеңінде салынған.
19. Қабырғадағы Жылау қабырғасы еврейлер үшін Құдаймен байланыс орнату орны ретінде маңызды.
20. Қаладағы Маслинов тауы (Зәйтүн тауы) христиан дәстүрінде Иса Мәсіхтің аспанға көтерілу орны ретінде танылған.
21. Әл-Құдыс – Иерусалимнің арабша атауы, бұл «қасиетті» деген мағынаны білдіреді.
22. Қалада алғашқы еврей храмы, Соломон ғибадатханасы, біздің дәуірімізге дейінгі Х ғасырда салынған.
23. Рим империясы кезінде Иерусалим «Аэлия Капитолина» деп аталды.
24. Орта ғасырларда қала крест жорықтарының орталық нүктесі болды.
25. Иерусалимде Қиямет шіркеуінің маңындағы Қайың бағы христиан дәстүрінде Иса пайғамбардың сатқындыққа ұшыраған жері деп есептеледі.
26. Қалада әлемдегі ең көне тіршілік мекендерінің бірі – Силоам тоғаны орналасқан.
27. Иерусалимде бірнеше университет бар, олардың бірі – Еврей университеті, ол әлемдегі жетекші ғылыми-зерттеу мекемелерінің бірі.
28. Қалада жыл сайын «Иерусалим жарық фестивалі» өткізіледі, онда әртүрлі мәдениеттер мен өнер туындылары ұсынылады.
29. Қалаға жақын маңда Иерихон орналасқан, ол әлемдегі ең көне қала деп саналады.
30. Иерусалим Кіші Азиядан келген сауда жолдарының түйіскен нүктесінде орналасқан.
31. Қала климаты Жерорта теңізі климаттық белдеуіне жатады, онда қысы жұмсақ, жазы ыстық.
32. Иерусалимде еврей, араб және христиан халықтары тығыз қоныстанған.
33. Қалада Махане Иегуда базары бар, ол өзінің алуан түрлілігімен танымал.
34. Қаланың мәдениет орталықтары мен театрлары әлемдік деңгейдегі қойылымдарды ұйымдастырады.
35. Иерусалимде үш түрлі тіл – иврит, араб және ағылшын кеңінен қолданылады.
36. Қала саяси және діни қайшылықтардың орталығында тұрғанымен, оның рухани маңызы ерекше.

Иерусалим – тек тарих пен діннің ғана емес, мәдениет пен рухани байлықтың ерекше аймағы. Бұл қаладағы әрбір ғимарат, көше мен ескерткіш өз тарихымен ерекшеленіп, әлемнің түкпір-түкпірінен келген адамдарды баурап алады. Иерусалимнің мәдени, рухани және тарихи маңызы оны әлемдік мұраның ажырамас бөлігі етеді.